OBEZİTE
Kilo almak, kilo vermek ve kilomuzun sabit kalması bunlar hepimizin hayatındaki ana problemlerden biri. Değişen yaşam koşulları, iş yerindeki rekabetin artması, yaptığımız işlerin fiziksel aktivite gerektirmemesi, iş yerinde çok yorulduğumuz için spor yapamamız yada yapacak vaktimizin olmaması kilo almamıza sebep olmaktadır. Yediklerimize dikkat etmezsek durum daha da kötüye gider ve ne kilo kaybedebiliriz ne de kilomuz sabit kalır. Bunun sonucunda ise maalesef obezite yada aşırı kilo artışı kaçınılmaz olur. Hem Dünya’da hem de Türkiye’de giderek yaygınlaşan bu sağlık sorununa yakından bakalım.
Obezite, vücuttaki yağ depolarındaki artışla karakterize edilen kronik metabolik bir hastalıktır. Sadece yetişkinleri değil aynı zamanda çocukları ve ergenleri de etkileyen, dünya çapında sakatlık ve ölümün önde gelen nedenlerinden biri haline gelmiştir. Obezite; kanser, kardiyovasküler hastalıklar, metabolik ve solunum bozuklukları için ana risk faktörüdür. Bu bireylere, ailelere ve sağlık sistemine sürekli artan sosyal ve ekonomik bir yük getirmektedir. Obezitenin önlenmesi, en uygun uzun vadeli nüfus stratejisidir. Hastanın obezitesine ilişkin öyküsü; kapsamlı bir sağlık öyküsü, fiziksel muayene ve laboratuvar değerlendirmesi ile yapılmalıdır [1].
Obezite, insanları birçok ciddi sağlık bozukluğuna ve erken ölüme yatkınlaştıran kronik ve tehlikeli bir durumdur. Vücut kitle indeksi, günümüzde en sık kullanılan obezite göstergesidir. Genetik faktörlerden de etkilenmesine rağmen, mevcut obezite salgını temelde davranışsal ve çevresel faktörler ortaya çıkıyor gibi görünmektedir. Yüksek enerji diyetleri ve fiziksel aktivite eksikliği de dahil olmak üzere yaşam tarzı faktörleri, fazla kilo ve obeziteye neden olan enerji dengesizliğine en büyük katkıyı sağlar [2].
Obezite, yalnızca gelişmiş ülkelerle sınırlı kalmayan, aynı zamanda gelişmekte olan ülkelerde de önemli bir hale gelen bir halk sağlığı sorunudur. Rafine şeker tüketiminin, şekerli içeceklerin, fast food tüketiminin artması ve fiziksel aktivite eksikliği, açık alanların olmaması, sedanter yaşam tarzı* nedeniyle diyetin yüksek kalorili alımı, hepsi obezite gelişiminde rol oynamaktadır. Obezite ve aşırı vücut ağırlığı olarak da bilinen aşırı adipozite, tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalıklar, hipertansiyon ve kanser gibi farklı hastalık tipleriyle ilişkilendirilmiştir [3].
Obezite Tedavisi
Hem tedavi müdahalelerini hem de tarama ve önleme ile ilgili müdahaleleri önermeyi içerir. Yayınlanan birçok makale ve bireyin başarısının kısa sürdüğü bilinciyle, birçok kişi obezite yönetiminde hangi eylemin uygun olduğunu bilmekte zorlanıyor. Yapılan araştırmalar sonucunda obezite yönetiminde bir rehber formüle edilmiştir. Bu formulasyon; i) hekimlerin obeziteyi bir hastalık olarak tanıma ve obeziteye uygun önleme ve tedaviye sahip hastalara yardım etme sorumluluğu olduğu sonucuna varmaları, ii) tedavi iyi klinik bakım ve kanıta dayalı müdahalelere dayanmalı ve iii) obezite tedavisinin gerçekçi hedeflere odaklanmalı ve yaşam boyu yönetim devam ettirilmeli [4].
Yetişkinler arasında obesiteyi tedavi etmek ve yönetmek için çok sayıda yöntem vardır. Yetişkin obezitesini yönetmek için kapsamlı bir yaklaşım kullanmak, hem diyet hem de fiziksel aktiviteyi içeren yaklaşımlar, tutarlı danışmanlık ile birlikte en etkilidir [5].
REFERANSLAR
- Akter, Nazma & Qureshi, Nazmul & Shahid Ferdous, Hossain. (2017). Obesity: A Review of Pathogenesis and Management Strategies in Adult. Delta Medical Col J. 5. 35-48. 10.3329/dmcj.v5i1.31436.
- Racette, Susan & Deusinger, Susan & H Deusinger, Robert. (2003). Obesity: Overview of Prevalence, Etiology, and Treatment. Physical therapy. 83. 276-88. 10.1093/ptj/83.3.276.
- PK, M Moyen. (2010). Obesity and Disease Association: A Review. AKMMCJ. 1. 21-24.
- Tsigos, Constantine & Hainer, Vojtech & Basdevant, Arnaud & Finer, Nick & Fried, Martin & Mathus-Vliegen, Elisabeth & Micic, Dragan & Maislos, Maximo & Roman, Gabriela & Schutz, Yves & Toplak, Hermann & Zahorska-Markiewicz, Barbara. (2008). Management of Obesity in Adults: European Clinical Practice Guidelines. Obesity facts. 1. 106-16. 10.1159/000126822.
- Christie, Catherine & Watkins, Julia. (2008). Nutrition Interventions for Overweight and Obesity. JFMA, the Journal of the Florida Medical Association. Florida Medical Association. 59. 27.