COVID-19 Mitleri: Koronavirüs Hakkında Doğru Bilinen Yanlış Bilgiler
Yeni koronavirüsün neden olduğu hastalık olan COVID-19 hakkında dolaşan birçok bilgi var, bu yüzden neyin doğru olup olmadığını bilmek birey ve toplum sağılığı açısından çok önemlidir. Dünya Sağlık Örgütü, toplum içerisinde hızla yayılan ve bilimsel bir dayanağı olmayan, sağlığınızı korumak yerine daha da tehlikeye atabilecek bu mitleri derleyip yayınlamaktadır [1]. Egzersiz Yaparken Maske Takmak Egzersiz yaparken maske takmak nefes almanızı zorlaştıracağından yapılmaması gereken bir davranıştır. Egzersizle terlemeniz sonucu maskeniz mikropların üremesine daha uygun bir ortam oluşturacaktır [2][3]. Alınabilecek önlem sosyal mesafe kurallarına uyarak ve mümkünse açık havada egzersiz yapmaktır.
Antibiyotik Kullanımı ile COVID-19’dan Korunmak
Koronavirüsün neden olduğu COVID-19 adından da anlaşılabileceği üzere bakteri değil virüs kaynaklı bir hastalıktır. Bu nedenle antibiyotikler, COVID-19 ile savaşmada yardımcı olmayacaktır. Ancak COVID-19’lu hastalar komplikasyon olarak bakteriyel bir enfeksiyon geliştirebilirler. Bu durumda hastalığın takibini yapan uzman hekim tarafından antibiyotik kullanımına başlanılabilir.
Uzun Süreli Maske Kullanımının Nefessiz Kalmaya Neden Olması
Tıbbi maskelerin uzun süreli kullanımı rahatsız edici olabilir ancak maske kullanımı karbondioksit zehirlenmesi veya oksijen yetersizliğine sebep olup sağlığınızı tehlikeye atmaz. Maskenin ağzınızı ve burnunuzu iyice kapadığından emin olun ve nemlendiği durumlarda yenisi ile değiştirmeyi unutmayın.
COVID-19’A Karşı Bağışıklık Geliştirmek
Grip gibi bilinen diğer yaygın viral hastalıkların aksine, COVID-19 için hastalığı geçirdikten sonra bağışıklık kazanıldığına dair bir bilgi yoktur. Eğer hastalığı atlattıktan sonra hastalık semptomlarını tekrar yaşamaya başladıysanız, bu, tekrardan COVID-19’a yakalanmış olduğunuz anlamına gelebilir ve en kısa zamanda tıbbi yardım almanız gerekmektedir.
Termal Kameralar ile Virüsü Tespit Etmek
Termal kameralar veya tarayıcılar, vücut sıcaklığı normalden daha yüksek olan kişilerin tespit edilmesinde etkilidir. Ancak bir kişinin ateşinin yükselmesinin pek çok sebebi olabilir, bu nedenle ateşi olan herhangi birine COVID-19 teşhisi koymak yanlıştır.
Acı Yiyecekler Tüketmek ya da Yemeğinize Acı Biber Eklemek
Çorbanıza eklediğiniz karabiberin yemeğinize lezzet katmak dışında koronavirüsten korunmaya dair bir etkisi olmaz veya hastalığı iyileştiremez. Genel sağlığınız için dengeli beslenmek, yeterince su içmek, düzenli egzersiz yapmak ve iyi uyumanız daha faydalı olacaktır.
Soğuk – Sıcak Etkisi
Soğuk hava koşullarının olduğu yerde bulunmak veya kaynar su ile duş almak, hastalığa yakalanmanızı engellemez veya hastalıktan korunmanızı sağlamaz. Ortam ısısı nasıl olursa olsun, sağlıklı bir insanın normal vücut sıcaklığınız 36,5 °C ile 37 °C arasında kalır. Aşırı sıcak su ile banyo yapmak cildinizde yanıklara neden olabilir.
Çamaşır Suyunu Cildinize Uygulamak
Çamaşır suyu gibi ağartıcıları cildinize direkt olarak uygulamak veya ağız yoluyla almak sizi COVID-19’a karşı koruyamaz ve sağlığınız için ciddi problemlere sebep olabilir. Hiçbir koşulda vücuda uygulanmaması gereken bu maddeler yutulduğunda zehirli olabilir; cildinizde, gözlerinizde ciddi tahriş ve hasarlara neden olabilir [4].
Ultraviyole Lamba ile Cilt Dezenfeksiyonu
Ultraviyole (UV) ışık, ellerinizi veya cildinizin diğer bölgelerini dezenfekte etmek için kullanılmamalıdır. Koronavirüs salgını sonrası, hastalıktan koruma vaadiyle sunulan lambaların yaydığı UV radyasyonu, ciltte tahrişe ve hatta deri kanserine neden olabilir ve gözlerinize zarar verebilir [5]. Cansız cisimlerinizi, kıyafetlerinizi veya çalışma alanınızı siz ortamda değilken UV lambalar ile dezenfekte edebilirsiniz.
Dünya sağlık örgütü her yaştan, her bölgeden insana elleri alkol bazlı el dezenfektanı ile temizlenin veya sabun ve su ile yıkamanın virüsü temizlemenin en etkili yolu olduğunu; hastalıktan korunmak ve toplum sağlığını korumanın yolunun ise sosyal mesafe kurallarına uymaktan geçtiğini tavsiye etmektedir.
REFERANSLAR
- WHO – Coronavirus disease (COVID-19) advice for the public: Mythbusters, https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public/myth-busters?gclid=Cj0KCQjw3ZX4BRDmARIsAFYh7ZLi0EQ_u5zKYX1VL997b3VWh2dqSTs5z5Qg_5QxJCErqW9iGAP6LMEaAkHkEALw_wcB#bleach
- Claeson AS, Levin JO, Blomquist G, Sunesson AL. Volatile metabolites from microorganisms grown on humid building materials and synthetic media. Journal of Environmental Monitoring. 2002;4(5):667-72.
- Caveney L. 13 Surgical Textiles, Linens, and Laundry. Veterinary Infection Prevention and Control. 2011 Aug 17:237.
- Serper A, Özbek M, Çalt S. Accidental sodium hypochlorite-induced skin injury during endodontic treatment. Journal of endodontics. 2004 Mar 1;30(3):180-1.
- Fisher MS, Kripke ML. Systemic alteration induced in mice by ultraviolet light irradiation and its relationship to ultraviolet carcinogenisis. Bulletin of the World Health Organization. 2002;80:908-12.
