Laboratuvardan Tabağınıza: Yapay Et

Yapılan bilimsel çalışmalarla laboratuvarda ‘yapay et’ üretildi. Üretim maliyetleri azaldıkça ve yapılan çalışmalarla birlikte faydaları da netleştikçe, yapay etin market raflarında yer alacak olması kaçınılmaz gibi görünüyor. Laboratuvar Üretimi Etin Avantajları Yapay et üretimi, özellikle hayvan severlerin rahatsız olduğu hayvan zulmünü neredeyse sıfıra indirmektedir. Çevre Bilimi ve Teknolojisi ekipleri tarafından yapılan bir araştırma, laboratuvarda gerçekleşen üretimin, geleneksel et üretimiyle ortaya çıkan zararlı sera gazlarının atmosfere salınımını %96, arazi kullanımını %99 oranında azaltabileceğini göstermiştir [1]. Bu kazanılan yeşil alanlar, milli parklar olarak değerlendirilebilir.

Peki Laboratuvar Üretimi Olan Bu Et, Gerçek Et Tadına Sahip Midir? 

2013 yılında yapılan bir lezzet testinde, yapay etin et aromalı bir kek lezzetinde olduğu, yani çok iştah acıcı bir tada sahip olmadığı tespit edilmiştir [2]. Ancak günümüze kadar yapılan çalışmalarda etin tadı ve yapısı geliştirilmiş, son olarak gerçek et tadı ve dokusuna sahip yapay et üretimi de başarıyla sonuçlanmıştır.

Çiftlik hayvanlarından elde edilen ete nazaran daha düşük maliyetli, aynı tada sahip ve çevre dostu olsa da; insanlar laboratuvarda yetiştirilmiş eti yemek istiyor mu?

Et tüketimi diyetin temel protein unsurlarından biridir. Bununla birlikte, nüfusun da çoğalmasıyla artan et tüketimi, hayvanların ve çevrenin bir bütün olarak biyo-çeşitliliğini büyük ölçüde etkilemiştir. İnsanların küçük bir yüzdesi, et tüketiminin olumsuz etkileriyle mücadele etmenin bir yolu olarak, diyetlerini daha bitki bazlı bir diyete dönüştürmektedir, ancak bu yeterli değildir. Pazarlama sebepleriyle “Temiz Et” olarak adlandırılan bu yapay etler, mevcut olan endüstriyel et üretim sistemine göre çok daha sürdürülebilir bir alternatif olarak sunulmaktadır. Yine de tüketiciler yapay et yemeye şüpheyle yaklaşmaktadır. Queensland Üniversitesinde yaklaşık 700 kişi ile yapılan bir anket çalışmasında, bireylere yapay ete olan yaklaşımları sorulmuştur. 447 kişi yapay eti denemeyi kabul ederken, 80’i çekimser kalmış, 140 kadarı denemeyi reddetmiştir. “Sürekli olarak yapay et tüketmek ister misiniz?” sorusuna ise 219 kişi evet-olabilir derken, 211 kişi çekimser cevap verip, 180 kişi hayır cevabını vermiştir [3]. 

Laboratuvarda üretilen etin şimdilik sağlık açısından oluşturacağı bir tehlike olmamasına rağmen, ABD Gıda ve İlaç İdaresi yapay ete dair düzenlemelerin nasıl olacağını hala tartışmaktadır. Geleneksel et üreticileri, laboratuvarda üretilen etin asla gerçek et olamayacağını savunmaktadırlar. Tüm bu zorluklara rağmen “temiz et” üreten şirketler öne çıkmaya başlamıştır. Uygun fiyatlı, gerçek et lezzetinde ürünler üretmeyi başarabilirlerse, “temiz et”, günlük yemek yeme alışkanlıklarımızı daha etik ve çevresel olarak sürdürülebilir hale getirecektir [4].

Referanslar

  1. Hanna L. Tuomisto and M. Joost Teixeira de Mattos. Environmental Impacts of Cultured Meat Production. Environ. Sci. Technol., 2011, 45 (14), pp 6117–6123
  2. https://www.nytimes.com/2013/08/06/science/a-lab-grown-burger-gets-a-taste-test.html
  3. Matti Wilks, and Clive J. C. Phillips.  Attitudes to in vitro meat: A survey of potential consumers in the United States. PLoS One. 2017; 12(2): e0171904. Published online 2017 Feb 16.
  4. https://www.scientificamerican.com/article/lab-grown-meat/