Kısa Bir Ketojenik Diyet Rehberi: Sağlık Faydaları Nelerdir, Kimler Uygulayabilir?

Ketojenik diyet ile ilgili bir haberle karşılaşmadığımız, hakkında konuşulmayan bir gün geçmiyor gibi. Dolayısıyla hala tartışmalı ve fazlasıyla bilgi kirliliğine sahip bir konudur. Keto-diyet özetle yüksek yağlı düşük karbonhidratlı bir beslenme planı olduğundan vücudunuzun tercih ettiği enerji kaynağının yağ olmasını sağlayan bir beslenme şeklidir. Sanıldığının aksine et sevenlerin yönelebileceği yüksek proteinli bir diyet programı değildir. Çok düşük seviyede karbonhidrat, az miktarda protein ve büyük çoğunluğunun yağdan oluştuğu bu beslenme şeklinde tereyağı, fındık yağı, hindistancevizi yağı gibi sağlıklı yağlar odak noktasıdır. Bilimsel Çalışmalarla Kanıtlanmış Sağlık Faydaları Kilo Vermenize Yardımcı Olur: Açlık durumu diyet programlarının en can sıkıcı yan etkilerinden biridir. Birçok kişinin programı yarıda bırakması veya vazgeçmesinin sebebi budur. Ancak düşük karbonhidratlı diyetin temel getirilerinden biri iştahı azaltıyor olmasıdır. Çalışmalar, karbonhidrat tüketimini kesip protein ve yağa yönelen kişilerde kalori alımının azaldığını göstermiştir [1]. Kalori alımının azalmasıyla kilo kaybı da kaçınılmaz bir fayda olmaktadır. Yine çalışmalar gösteriyor ki düşük yağlı diyetlerin aksine düşük karbonhidratlı diyetler kilo vermeyi daha kolaylaştırmaktadır. Çünkü düşük karbonhidratlı diyetle birlikte aç kalmadan vücudunuzdan fazla suyu atmış ve insülin seviyelerinizi düşürmüş olursunuz [2][3][4][5].

İyi Kolesterol (HDL) Düzeyini Arttırır

Düşük karbonhidrat diyeti sadece kilo vermeyi sağlamakla kalmaz, aynı zamanda kolesterol de dahil olmak üzere kalp hastalığı için risk oluşturan pek çok faktörde önemli iyileşmelere yol açar. Kötü kolesterole (LDL) kıyasla iyi kolesterol (HDL) seviyelerinin artması kalp hastalığı risklerini de düşürmektedir [6][7][8]. 

HDL seviyelerini arttırmanın en iyi yollarından biri yağ tüketmektir ve düşük karbonhidratlı diyetler çok fazla yağ içermektedirler [9][10][11].

Şeker Hastalığını İyileştirir

Bu durum sahip olduğunuz diyabet tipine bağlıdır. Genel olarak tip 2 diyabet olan insanların güvenli bir şekilde iyi sonuçlar aldığı bilinmektedir. Tip 1’e sahip olan kişilerin ketojenik diyeti denemeden önce doktorlarına danışmaları çok önemlidir. Yapılan çalışmalar, karbonhidrat kesmenin hem kan şekeri hem de insülin seviyelerini etkili bir şekilde düşürdüğünü kanıtlamaktadır [12][13]. Tip 2 diyabetli kişilerde yapılan bir çalışmada, hastaların %95’i altı ay içinde glukoz düşürücü ilaçlarının dozunu azaltmış veya ilaçları kullanmayı bırakmıştır [14].

Sivilcelerinizden Kurtulmanıza Yardımcı Olabilir

Aknenin birçok farklı nedeni vardır ve bunlardan bazıları diyet ve kan şekeri ile ilgili olabilir. İşlenmiş ve rafine edilmiş karbonhidratlarca yüksek bir diyet bağırsak bakterilerini kötü yönde değiştirebilir ve bu durum cilt sağlığını etkileyebilecek kan şekeri dalgalanmalarına neden olabilir. Bu nedenle, bazı akne vakalarında ketojenik bir diyetle karbonhidrat alımını azaltarak olumlu sonuçlar alınabilmesi beklenen bir durumdur [15].

Ketojenik Diyet Yapmaktan Kaçınması Gereken Kişiler

Keskin çizgilere sahip bir beslenme programı olmasından ötürü bazı kişilerin keto-diyeti yapması sakıncalı olabilir:

Tip 1 Diyabetli Kişiler: İnsüline bağımlı kişilerin kan şekerini tehlikeli seviyelere indirebilen bu diyeti yapmamaları veya yapmadan önce uzmanlara danışmaları tavsiye edilmektedir. 

Yeme Bozukluğu Olan Kişiler: Eğer “yeme bozukluğu” geçmişi olan biriyseniz, ketojenik diyet gibi keskin bir şekilde bazı besin gruplarını elimine eden sıkı diyetleri uygulamak, bu rahatsızlığınızın nüksetmesine neden olabilir. 

Safra Kesesi Alınmış Kişiler: Safra kesesindeki safra sıvısı yağ sindirimine yardımcı olmaktadır. Bu organ olmadan yağ oranı yüksek bir diyetle beslenmek çok doğru olmayacaktır.

Tiroid Hastalıkları Olan Kişiler: Beslenme uzmanları, ketojenik diyetin tiroid hormonlarının seviyelerini azaltabileceğini belirtmektedir. Ancak bu durumu hipertiroidin tedavisi olarak anlamak da yanlış bir yaklaşımdır.

REFERANSLAR

  1. McClernon FJ et al. The effects of a low-carbohydrate ketogenic diet and a low-fat diet on mood, hunger, and other self-reported symptoms. Obesity (Silver Spring). 2007 Jan;15(1):182-7.
  2. Volek JS et al. Very-low-carbohydrate weight-loss diets revisited. Cleve Clin J Med. 2002 Nov;69(11):849, 853, 856-8 passim.
  3. Swasti Tiwari et al. Insulin’s impact on renal sodium transport and blood pressure in health, obesity, and diabetes. American Journal of Physiology-Renal Physiology Volume 293Issue 4 October 2007 Pages F974-F984.
  4. Frederick F. Samaha et al. A Low-Carbohydrate as Compared with a Low-Fat Diet in Severe Obesity. N Engl J Med 2003; 348:2074-2081.
  5. Stephen B.Sondike MD et al. Effects of a low-carbohydrate diet on weight loss and cardiovascular risk factor in overweight adolescents. Preliminary data for this manuscript were presented at the Society for Adolescent Medicine Annual Meeting, March 27, 2000.
  6. Peter P. Toth.  The “Good Cholesterol” High-Density Lipoprotein. Circulation February 8, 2005 Vol 111, Issue 5.
  7. D J Gordon et al. High-density lipoprotein cholesterol and cardiovascular disease. Four prospective American studies. Circulation January 1, 1989 Vol 79, Issue 1.
  8. Boden WE. High-density lipoprotein cholesterol as an independent risk factor in cardiovascular disease: assessing the data from Framingham to the Veterans Affairs High–Density Lipoprotein Intervention Trial. The American Journal of Cardiology Dec 2000, 86(12A):19L-22L.
  9. Berglund L et al. HDL-subpopulation patterns in response to reductions in dietary total and saturated fat intakes in healthy subjects. Am J Clin Nutr. 1999 Dec;70(6):992-1000.
  10. Mensink RP et al. Effect of dietary fatty acids on serum lipids and lipoproteins. A meta-analysis of 27 trials. Arterioscler Thromb. 1992 Aug;12(8):911-9.
  11. Mensink RP et al. Effects of dietary fatty acids and carbohydrates on the ratio of serum total to HDL cholesterol and on serum lipids and apolipoproteins: a meta-analysis of 60 controlled trials. Am J Clin Nutr. 2003 May;77(5):1146-55.
  12. William S Yancy Jr et al. A low-carbohydrate, ketogenic diet to treat type 2 diabetes. Nutrition & Metabolismvolume 2, Article number: 34 (2005).
  13. Noakes M et al. Comparison of isocaloric very low carbohydrate/high saturated fat and high carbohydrate/low saturated fat diets on body composition and cardiovascular risk. Nutr Metab (Lond). 2006 Jan 11;3:7.
  14. Eric C Westman et al. The effect of a low-carbohydrate, ketogenic diet versus a low-glycemic index diet on glycemic control in type 2 diabetes mellitus. Nutr Metab (Lond). 2008; 5: 36.
  15. Paoli A et al. Nutrition and acne: therapeutic potential of ketogenic diets. Skin Pharmacol Physiol. 2012;25(3):111-7.