KARACİĞER: Vücudumuzun Fabrikası
En hayati organlarımızdan bir tanesi karaciğerdir. Peki bu hayati organı koruyor ve kolluyor muyuz? Eğer bunları yapıyorsak nasıl yapıyoruz? İçtiğimiz detoks sularının karaciğere bir faydası var mı ve karaciğer detoks için hayati bir organ mı? Gelin bu soruların cevabına birlikte bakalım. Karaciğer Fonksiyonları Nelerdir? Karaciğer, karın boşluğunun sağ üst kısmında, diyaframın altında ve midenin, sağ böbreğin ve bağırsakların üzerinde bulunur. Kara kırmızımsı-kahverengi bir organ olan karaciğerin birçok işlevi vardır. Karaciğer kandaki çoğu kimyasal seviyeyi düzenler ve safra denilen bir ürün salgılar. Safra, yağları parçalamaya, daha fazla sindirim ve emilim için hazırlamaya yardımcı olur. Mideden ve bağırsaklardan çıkan kanın tamamı karaciğerden geçer. Karaciğer bu kanı işler ve parçalar, dengeler ve vücudun kullanması için besin maddeleri oluşturur. Ayrıca kandaki ilaçları vücudun kullanımı için daha kolay formlara dönüştürür. Karaciğer ile birçok hayati fonksiyon tanımlanmıştır [1].
Karaciğer sağlığı doğrudan genel sağlığınıza bağlıdır ve zayıf karaciğer sağlığı, şu anda dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen birçok hastalığın kök nedeni olabilir. Genellikle, fruktozlu mısır şurubu gibi toksik maddelere maruz bırakıldığında, karaciğer fazla yorulabilir ve daha sonra hastalıklara neden olabilir. Karaciğerinizin diyet ve çevresel faktörlerden dolayı en azından bir dereceye kadar zarar görmesi muhtemeldir. Aslında, karaciğerde toksinlerin birikmesini önlemenin tek yolu, hemen hemen mükemmel diyet ve katkı maddeleri, dolgu maddeleri, modifiye edilmiş maddeler veya kimyasallardan kendimizi arındırmaktır [2].
Beslenme, hücrelerin, dokuların, organların ve tüm vücudun normal yapıyı korumak ve gerekli işlevleri yerine getirmek için enerji ve besinleri elde ettiği birbirine bağlı süreçlerdir. Tüm vücudun seviyesinde bu, besin alımı ve vücudun metabolizma için gerekli olan moleküllere dönüştürme kapasitesi ile elde edilir. Bu alanların tümü (diyet, metabolik kapasite, vücudumuzdaki faydalı mikroorganizmaların aktivitesi, vücut bileşimi, enerji ve besinlere olan talep seviyesi) fiziksel aktivite seviyelerinden etkilenir ve fizyolojik ve patolojik hastalık durumlarına göre değişebilir. Karaciğer bu düzenlenmiş işlemlerin kurulmasında ve sürdürülmesinde merkezi bir rol oynar. Bu fonksiyonel yeteneklere ulaşma ve bu kapasiteyi sürdürme kapasitesi kişinin erken yaşamında belirlenir [3].
Karaciğer hastalıkları dünya çapında tıbbi bir sorundur, çünkü karaciğer başlıca zehirlerin etkisini giderici bir organ olduğundan metabolik dengeyi sağlar. Karaciğer serbest radikal üreten çeşitli bileşikleri metabolize eder. Bununla birlikte, antioksidanlar serbest radikalleri (oksidanlar) temizler ve karaciğerdeki oksidatif/antioksidan dengeyi korur. Karaciğer oksidatif/antioksidan dengenin bozulması oksidatif stres olarak adlandırılır. Oksidatif stres karaciğerde zararlı işlemlere yol açar ve karaciğer başta olmak üzere birçok hastalığa sebep olur. Bu nedenle, dengeyi korumak için antioksidanlar önemlidir. Antioksidanları geri kazanmanın bir yöntemi, antioksidan kapasiteye sahip doğal bileşikleri tüketmektir [4].
Karaciğer besin metabolizmasında, glukoz ve lipitlerin sentezinde, ilaçların ve kimyasal maddelerin vücuttan atılımında merkezi olarak rol oynar. Karaciğerdeki ana yollar glukoz, yağ asitleri, kolesterol ve safra asidi sentezidir. İnsülin ve glukagon, metabolik dengeleşimi korumak için sırasıyla beslenen ve aç karnına karaciğer metabolizmasını düzenleyen iki anahtar metabolik düzenleyicidir. Metabolizma ve detoksifikasyon, karaciğeri ilaçlar ve toksik metabolitlerin yaralanmasından korur [5].
Karaciğer sağlığımızı korumak için beslenmemize dikkat etmeli ve bolca antioksidan tüketmeliyiz!
REFERANSLAR
- https://www.stanfordchildrens.org/en/topic/default?id=anatomy-and-function-of-the-liver-90-P03069
- Roy, Sudipta. (2014). Natural Liver Cleansing Foods.
- Jackson, Alan. (2017). Nutrition and Liver Health. Digestive diseases (Basel, Switzerland). 35. 411-417. 10.1159/000456596.
- Casas-Grajales, Sael & Muriel, Pablo. (2015). Antioxidants in liver health. World journal of gastrointestinal pharmacology and therapeutics. 6. 59-72. 10.4292/wjgpt.v6.i3.59.
- Chiang, John. (2014). Liver Physiology: MetaboLism and Detoxification. 10.1016/B978-0-12-386456-7.04202-7.
