Beyninizi, Kalbinizi ve Cildinizi Gençleştirin: Uyku Vücudumuzu Nasıl Tamir Eder?

Uyku, insan hayatının önemli bir bileşenidir. Neden yediğimizi, içtiğimizi, nefes aldığımızı biliyoruz ancak neden düzenli uykunun öneminin yeterince farkında değiliz. Uyuma eyleminin amacı, genel haliyle vücudu dinlendirme olarak açıklanırken; bu açıklama, asırlardır hayatımızın büyük bir kısmını hareketsiz, bilinçsiz ve savunmasız olarak geçirdiğimiz bu durumu tam olarak karşılayamaz.

Uyku – İskelet Sistemi İlişkisi:

Kemik sağlığımızı güçlendirmek için yapmamız gereken tek şey kalsiyum bakımından zengin yiyecekler tüketmek değildir. Kemik hücrelerinin içinde bulunan ve vücutta kan hücreleri oluşturan süngerimsi dokunun gelişmesi, sonrasında da kan hücrelerini oluşturabilmesi için yeterli miktarda uykuyu almak önemli bir yol oynar. 

Uyku – Beyin Sağlığı İlişkisi:

Uykunun hatırlamayı iyileştirdiği, metabolizmayı düzenlediği ve zihinsel yorgunluğu azalttığı kanıtlanmıştır. Araba kullanmak, kıyafet giymek gibi günlük bilişsel beyin fonksiyonlarını sürdürebilmek için bir gecede sadece üç ila dört saat uyku yeterli iken; dikkat ve odaklanma gerektiren bir sorunu çözmeniz gerektiğinde, beyninizin yedi ila sekiz saatlik uykuya ihtiyacı vardır. Beyniniz ayrıca, hormon salgılanması gibi “otomatik” görevleri en verimli şekilde yerine getirmek için bu dinlenmeye ihtiyaç duyar. Bir kişi uyuduğunda, beyin kendisini yeniden düzenler, şarj eder ve gün boyunca biriken toksin maddeleri uzaklaştırır. Bu da uykunun beyni temizlediğini ve normal işleyişini sürdürmeye yardımcı olduğunu göstermektedir. 

Uyku – Cilt Sağlığı İlişkisi:

İsveç’te yapılan küçük bir araştırmada bir grup kişi uykusuz kaldıktan sonra ve yeterli uykuyu aldıktan sonra fotoğraflanmış, aralarında belirgin farklar görülmüş; yetersiz uykunun, kişilerin daha az sağlıklı görünmesine neden olduğu gözlemlenmiştir. Bu sağlıksız görünümün sebebi uyku yoksunluğu sonucu stres hormonlarının ve kortizon seviyelerinin artması olarak gösterilebilir.

Uyku – Kalp Sağlığı İlişkisi:

Uyku eksikliği, sempatik sinir sisteminin işleyişini etkileyerek vücudun doğal kortizon üretimini etkiler. Uykunun cilt sağlığı ile ilişkisinde de değinildiği gibi, bu stres hormonları nasıl ki sizin yorgun ve/veya sağlıksız görünmenize sebep oluyorsa, yine bu hormonlar vücudu sürekli tetikte tutmaya çalıştıkları için kalbi yorarlar. Kaliteli bir gece uykusu, sizin gevşemenizi sağlar ve kalbin optimum seviyelerde çalışmasına yardımcı olur.

Uyku – Karaciğer Sağlığı İlişkisi:

Tüm organlar gibi, karaciğer de günün saatlerine göre değişen belirli bir ritme uyum göstererek çalışır. Uyku düzenini bozmak, bu ritmin de bozulmasına; dolayısıyla karaciğerin kan şekeri seviyesini düzenleme, adrenalini parçalama gibi görevlerini yerine getirirken veriminin düşmesine neden olur.

Uykusuzluğun kısa süreli yan etkilerinden ziyade, uzun vadeli olanları çok daha tehlikeli olabilir. Uyku, fiziksel sağlığınızın ve duygusal zindeliğinizin anahtarıdır. Bu nedenlerden dolayı, uyku düzenine önem vermek ve sizi uyku düzeninizi bozmaya itecek etkenlerden uzak durmak çok önemlidir.

Kaynaklar

  • Hirshkowitz, M, et al. National Sleep Foundation’s sleep time duration recommendations: methodology and results summary. Sleep Health: Journal of the National Sleep Foundation. March 2015
  • Andy R. Eugene and Jolanta Masiak, “The Neuroprotective Aspects of Sleep,” MEDtube Science 3, no. 1 (2015): 35.
  • Xie L, Kang H, Xu Q, Chen MJ, Liao Y, Thiyagarajan M, et al. Sleep drives metabolite clearance from the adult brain. Science. 2013;342:373–7.
  • https://www.everydayhealth.com/diet-nutrition/key-facts-about-calcium.aspx
  • https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/high-blood-cholesterol