Beslenme ile Yaşlanmanın Etkileri Azaltılabilir mi?
Yaş alırken yaşlanmanın etkilerini nasıl azaltabileceğimiz yüzyıllar sorulan, insanlığın tarihi kadar eski bir sorudur. İnsanlar genç görünmek, daha da önemlisi genç ve sağlıklı kalabilmek ister. Ancak doğal yaşlanma süreci ve günlük hayatın yoğunluğunda kişiler kendilerine zaman ayıramamaktadırlar. İç güzelliğinizin dışa vuruyor olması altı boş olan bir söylem değildir. Dıştan yapılan uygulamalar gözle görülür derecede sonuçlar doğurabiliyor olsa bile düzgün beslenme alışkanlıkları edinerek ve metabolizmanızı sağlıklı hale getirerek hem ruh hem beden sağlığınızda yaşlanma karşıtı etkileri daha kalıcı ve uzun vadede tecrübe etmeniz mümkündür. Besleyici ve lezzetli gıdalar kalp, beyin, dolaşım ve cilt sağlığına kadar vücudunuzun hemen hemen her bölgesinde yaşlanmanın etkilerini yavaşlatmakta yardımcı olmaktadır. Diyetinize ekleyerek daha sağlıklı yaş almanızı sağlayacak olan besinlerin arasında:
Yeşilleri Sofranızdan Eksik Etmeyin
Yeşil sebzeler ve meyvelerde yüksek miktarlarda bulunan klorofil, kalsiyum, potasyum, fosfor ve vitaminler hücrelerinizin genç ve sağlıklı kalmasına yardımcı olurlar, vücutta mineral akışını hızlandırırlar. Biberiye, tere, nane, maydanoz gibi otlarda bulunan A ve C vitaminleri antiseptik, anti-mikrobiyal ve antioksidan etkileriyle zararlı serbest radikalleri etkisiz hale getirerek kırışıklıkların önlenmesinde etkili olurlar [1][2][3][4].
Brokoli, ıspanak ve benzeri sebzeler içerdikleri A, C, E ve K vitaminleri, lif, lutein, kalsiyum ve çeşitli antioksidanlar sayesinde çok güçlü birer iltihap önleyici ve yaşlanma karşıtı besinlerdir. K vitamini, kalsiyum ve lutein beynin hafıza fonksiyonunun korunmasının yanında kemik sağlığı ve kemik erimesinin önlenmesinde elzem olan bileşenlerdir [5][6].
Bir çalışmada güçlü antioksidan içeriğe sahip olan zeytin yaprağı ekstresi, yaşı ilerlemiş olan farelere uygulanmıştır. Zeytin yaprağı özütünün vücuttaki antioksidan sistemi etkilemeden, kendisi vücuttaki bir antioksidanmış gibi davranarak dokularda yaşlanmaya neden olan oksidatif stresi azalttığı gözlemlenmiştir [7].
Renkli Meyveler
Bilim insanları mor, kırmızı, mavi bitkilerin meyve, yaprak, gövde ve hatta köklerinde bulunan, suda çözünebilen pigmentler olan antosiyaninlerin insan sağlığına olan etkilerini uzun zamandır araştırmaktadırlar. Bu bileşenler antioksidan ve anti-mikrobiyal etkileri sayesinde göz, beyin, sinir sistemi sağlığını korurken bağışıklığı güçlendirmede de son derece etkilidir [8]. Yine renkli meyvelerden olan üzümün içerdiği resveratrol ile yapılan hayvan çalışmalarında resveratrolün canlıların yaşam süresini ve yaşam kalitesinin arttığı gösterilmiştir [9][10]. Ayrıca, farelerde insülin duyarlılığını arttırıp glikoz seviyelerini azaltarak ve kalp sağlığını iyileştirerek tip 2 diyabet, kalp hastalıkları ve kanseri önlemede yardımcı olduğu da düşünülmektedir [11].
Özetleyecek olursak serbest radikallerle savaşıp enflamasyon ve oksidatif stresi engelleyen, dolayısıyla da yaşlanmanın getirdiği yıkımları önleyip yaşlanma sürecini erteleyen besin maddelerini günlük yaşamınıza dahil ettiğinizde daha sağlıklı ve kaliteli bir yaşam sürmeniz mümkün olacaktır.
1. Chris IR G et al., Watercress supplementation in diet reduces lymphocyte DNA damage and alters blood antioxidant status in healthy adults, The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 85, Issue 2, February 2007, Pages 504–510.
2. Alam Zeb, Phenolic profile and antioxidant potential of wild watercress (Nasturtium officinale L.), Springerplus. 2015; 4: 714.
3. Gema N. et al., Antioxidant and Antimicrobial Properties of Rosemary (Rosmarinus officinalis, L.): A Review, Medicines (Basel). 2018 Sep; 5(3): 98.
4. Aleksandar R. et al., Antioxidant activity of rosemary (Rosmarinus officinalis L.) essential oil and its hepatoprotective potential, BMC Complement Altern Med. 2014; 14: 225.
5. John W. E. Jr. Et al., Lutein and Brain Function, Foods. 2015 Dec; 4(4): 547–564.
6. M. Kyla S. et al., Vitamin K and Vitamin D Status: Associations with Inflammatory Markers in the Framingham Offspring Study, Am J Epidemiol. 2008 Feb 1; 167(3): 313–320.
7. Çoban J. et al, Olive leaf extract decreases age-induced oxidative stress in major organs of aged rats., Geriatr Gerontol Int. 2014 Oct;14(4):996-1002.
8. Hock Eng K. et al, Anthocyanidins and anthocyanins: colored pigments as food, pharmaceutical ingredients, and the potential health benefits, Food Nutr Res. 2017; 61(1): 1361779.
9. Pallauf K. et al. Resveratrol and Lifespan in Model Organisms., Curr Med Chem. 2016;23(41):4639-4680.
10. Bass TM. et al., Effects of resveratrol on lifespan in Drosophila melanogaster and Caenorhabditis elegans., Mech Ageing Dev. 2007 Oct;128(10):546-52. Epub 2007 Aug 14.
11. Beshay N.M.Z., et al.,Preclinical and clinical evidence for the role of resveratrol in the treatment of cardiovascular diseases, Biochimica et Biophysica Acta (BBA) – Molecular Basis of Disease Volume 1852, Issue 6, June 2015, Pages 1155-1177.
