B12 Vitaminin Fonksiyonları ve Eksikliğinde Görülebilecek Rahatsızlıklar
B12 vitamini, diğer adıyla “kobalamin” vücudunuzun üretemediği, suda çözünebilen ve dolayısıyla sıkça ihtiyaç duyulan ve eksikliği görülen esansiyel vitaminlerden biridir. Kırmızı kan hücresi oluşumundan, hücre yapımına; sinir sistemi fonksiyonlarından, DNA mekanizmasına kadar pek çok metabolizma olayında önemli bir rol oynayarak metabolizmanızı kontrol altında tutmanıza yardımcı olmaktadır [1]. B12 içeren besinler arasında kümes hayvanları ve yumurtaları (tavuk vb.), kırmızı et (sığır eti, jambon, kuzu), balık (ton balığı, mezgit), süt ve süt ürünleri, mayalanmış ürünler yer almaktadır. Ancak yeterli miktarda alınamadığı durumlarda ve ihtiyaç halinde besinlere eklenmiş şekilde veya takviye gıda olarak B12 vitamini alınabilmektedir. Bu esansiyel vitaminin sağlık faydaları ve eksikliğinde yaşanan sağlık sorunlarına bakacak olursak: Kemik Sağlığını Destekleyerek Osteoporozu Önlemede Yardımcıdır 2500’den fazla erişkinde yapılan bir çalışmada B12 vitamini eksikliğinin kemik mineral yoğunluğunda da azalmaya neden olduğunu ortaya koymuştur. Mineral yoğunluğu azalmış olan kemiklerin kırılganlığı ve hassaslığı zamanla artarak osteoporoz riskinin artmasına neden olabilir [2]. Özellikle kadınlarda yaşlanmayla birlikte görülen kemik zayıflığı ve erimesinin B12 vitamini düzeyleri ile bağlantılı olduğu düşünülmektedir [3][4]. Bu nedenle B12 vitaminini yeterli seviyelerde tutmak kemik sağlığınızı desteklemede yardımcı olacaktır.
Sağlıklı Kırmızı Kan Hücresi Oluşumunda Rol Oynar
Vücudunuzdaki B12 vitamini seviyeleri düştüğü zaman kırmızı kan hücresi oluşumunda azalma görülür ve kırmızı kan hücreleri düzgün bir şekilde gelişmezler. Sağlıklı kırmızı kan hücreleri yuvarlak şekle sahiptirler, ancak B12 vitamini eksikliğinde anormal derecede büyüyüp oval forma kavuşurlar. Bu düzensiz şekil ve büyüklük “anemi” denen rahatsızlığa neden olmaktadır [5]. Görevini yerine getiremeyen bozuk kan hücreleri nedeniyle vücudunuzun özellikle hayati organları yeterli oksijeni alamayıp yorgun ve halsiz hissetmenize neden olacaktır.
Hamilelik Sürecini İyileştirici Etkilere Sahiptir
Yapılan araştırmalar, bebeğin anneden yeterli miktarlarda B12 vitamini almasının beyin ve sinir sistemi üzerinde etkileri olduğunu vurgulamaktadır. Hamilelik döneminde B12 vitamini eksikliğinin yaşanması doğum zorlukları, erken doğum veya düşüğe neden olabilmektedir [6].
Ruh Sağlığını Düzenlemede ve Depresyon Belirtililerini Azaltmada Yardımcı Olabilir
Normal seviyelerden biraz düşük B12 vitamin düzeyleri bile depresyon, dikkatsizlik, yorgunluk ve hafıza problemleri gibi belirtileri tetikleyebilir [7]. B12 vitamininin ruh sağlığına olan etkileri net olarak açıklanamamakla birlikte mutluluk hormonu olarak bilinen “serotonin”in sentezlenmesi ve kullanılabilir hale getirilmesinde önemli rol oynar. Ayrıca antidepresan kullanan bireylerde yapılan bir çalışmada B12 vitamini takviyesi alanların yanlızca antidepresan tedavisi görenlere kıyasla depresyon belirtilerinin görülme görülme oranı azalmış ve iyi yöndeki ruh durumları gözlemlenmiştir [8][9]. Dolayısıyla vücudunuzda B12 vitamininin yeterli miktarda var olması daha pozitif ve enerjik olmanızı sağlayacaktır.
Bunlar ve bunlara benzer şikayetlere sahip olduğunuzda doktora görünmeden önce rahatsızlıkların sebebini B12 vitamini eksikliğine bağlamanız yanlış olacaktır. Doktorunuzun da tavsiyesiyle aldığınız B12 takviyesi ise bu parametrelerde iyileşmelere yol açacaktır.
REFERANSLAR
- Barry S., Article Metrics Related Articles Cite Share Request Permissions Explore More Download PDF Folate and Vitamin B12 Metabolism: Overview and Interaction with Riboflavin, Vitamin B6, and Polymorphisms, Food and Nutrition Bulletin, June 22, 2008.
- Tucker KL. et al., Low plasma vitamin B12 is associated with lower BMD: the Framingham Osteoporosis Study., J Bone Miner Res. 2005 Jan;20(1):152-8.
- Bozkurt N. et al., The relationship of homocyteine, B12 and folic acid with the bone mineral density of the femur and lumbar spine in Turkish postmenopausal women., Arch Gynecol Obstet. 2009 Sep;280(3):381-7.
- Stone KL. et al., Low serum vitamin B-12 levels are associated with increased hip bone loss in older women: a prospective study., J Clin Endocrinol Metab. 2004 Mar;89(3):1217-21.
- Morris MS. et al., Folate and vitamin B-12 status in relation to anemia, macrocytosis, and cognitive impairment in older Americans in the age of folic acid fortification. The American journal of clinical nutrition., 2007 Jan 1;85(1):193-200.
- Molloy AM. et al., Effects of folate and vitamin B12 deficiencies during pregnancy on fetal, infant, and child development., Food Nutr Bull. 2008 Jun;29(2 Suppl):S101-11.
- Penninx BW., Vitamin B(12) deficiency and depression in physically disabled older women: epidemiologic evidence from the Women’s Health and Aging Study., Am J Psychiatry. 2000 May;157(5):715-21.
- Ehsan US. et al., Vitamin B12 Supplementation in Treating Major Depressive Disorder: A Randomized Controlled Trial., Open Neurol J. 2013; 7: 44–48.
- Hintikka J. et al., High vitamin B12 level and good treatment outcome may be associated in major depressive disorder., BMC Psychiatry. 2003 Dec 2;3:17.